پایان نامه تأثیر لوبیا روی پارامترها و فعالیت برخی آنزیم های گوارشی کرم غوزه ی پنبه
چکیده:
کرم غوزهی پنبهHelicoverpa armigera
(Hübner) یکی از مهمترین آفات اقتصادی محصولات مختلف کشاورزی با گسترهی
جغرافیایی وسیع میباشد. تأثیر رقمهای مختلف لوبیا از جمله لوبیا سفید
(رقمهای پاک، دانشکده و شکوفا)، لوبیا چیتی (رقم تلاش) و لوبیا قرمز
(رقمهای اختر، صیاد و ناز) روی برخی پارامترهای زیستی armigera .H
تحت شرایط آزمایشگاهی (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و
دورهی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) و فعالیت برخی از آنزیمهای
گوارشی لاروهای سن چهارم و پنجم این آفت تحت شرایط مزرعهای مطالعه شد. طبق
نتایج به دست آمده، طولانیترین دورهی لاروی و دورهی رشدی قبل از بلوغ armigera .H
مربوط به رقم اختر (به ترتیب 716/0±88/19 و 896/0±58/37 روز) و کوتاهترین
این دورهها مربوط به رقم پاک (به ترتیب 323/0±13/14 و 419/0±81/31 روز)
بود. بیشترین باروری روزانه روی رقم ناز (3/11±54/126 تخم) و کمترین میزان
آن روی رقم دانشکده (42/7±33/88 تخم) بود. کمترین و بیشترین نرخ خالص
تولیدمثلی (R0) کرم غوزهی پنبه به ترتیب روی رقم اختر (6/15±5/93 ماده/ماده/نسل) و رقم تلاش (143±5/585 ماده/ماده/نسل) مشاهده شد. مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)
کمترین مقدار روی رقم اختر (به ترتیب 007/0±115/0 و 008/0±12/1 بر روز) و
بیشترین مقادیر آنها روی رقم تلاش (به ترتیب 007/0±173/0 و 009/0±19/1 بر
روز) مشاهده شد. طولانیترین زمان دو برابر شدن جمعیت (DT) روی رقم اختر (43/0±98/5 روز) بود. میانگین مدت زمان یک نسل (T)
روی ارقام مختلف از 43/0±92/36 و 43/1±92/44 روز متفاوت بود که به طور
معنیداری کوتاهترین آن روی رقم تلاش و طولانیترین آن روی رقم دانشکده
بود. کمترین فعالیت آمیلولیتکی لاروهای سن چهارم و پنجم H. armigera
روی برگ رقم ناز (بهترتیب 029/0±205/0 و mU/mg 009/0±238/0) بود. لاروهای
سن چهارم و پنجم پرورش یافته روی غلاف رقم تلاش کمترین فعالیت
آمیلولیتیکی را (بهترتیب 054/0±326/0 و mU/mg 150/0±219/0) نشان دادند.
کمترین فعالیت پروتئولیتیکی لاروهای سن چهارم و پنجم H. armigera
بهترتیب روی برگ ارقام اختر و ناز (بهترتیب 005/0±104/0 و U/mg
347/0±666/0) و غلاف رقم اختر (بهترتیب 033/0±612/1 و U/mg 267/0±260/2)
بود. نتایج نشان داد که رقم اختر رقم نامناسبی برای تغذیهی armigera H. بود.
فهرست مطالب
عنوان ............................................................................................................................. صفحه
فصل اول مقدمه
1-1-
مقدمه
.......................................................................................................................................................................
2
1-2- کرم غوزهی پنبه H. armigera ........................................................................................................................... 6
1-2-1- جایگاه H. armigera در ردهبندی حشرات .................................................................................................. 6
1-2-2-
مناطق انتشار کرم غوزهی
پنبه...........................................................................................................................
6
1-2-3- دامنهی میزبانی و نحوهی خسارت H. armigera ....................................................................................... 6
1-3- برخی از روشهای کنترل H. armigera ........................................................................................................... 7
1-3-1-
کنترل زراعی
......................................................................................................................................................
7
1-3-2-
آفتکشهای بیولوژیک
...................................................................................................................................
7
1-3-3-
کنترل شیمیایی
..................................................................................................................................................
8
1-3-4-
استفاده از ارقام مقاوم
........................................................................................................................................
8
1-4- پارامترهای دموگرافیکی H. armigera روی هفت رقم لوبیا و مرور پژوهشهای انجام شده .......................9
1-5-
دستگاه گوارشی حشرات
.....................................................................................................................................
11
1-6-
اسیدیتهی دستگاه گوارش در حشرات
...............................................................................................................
12
1-7-
آنزیمهای گوارشی در حشرات
............................................................................................................................
12
1-7-1-
آنزیمهای گوارشی پروتئاز
..............................................................................................................................
13
1-7-2-
آنزیم های گوارشی آمیلاز
............................................................................................................................
13
1-7-3- مرور پژوهشهای انجام شده در زمینهی فعالیت آنزیمهای گوارشی پروتئاز و آمیلاز ...............................14
فصل دوم مواد و روشها
2-1-
تهیه و کاشت ارقام مختلف لوبیا
........................................................................................................................
16
2-2- پرورش آزمایشگاهی H. armigera ................................................................................................................ 16
2-3- اندازهگیری پارامترهای زیستی H. armigera ............................................................................................... 20
2-3-1-
جدول زندگی
...................................................................................................................................................
20
2-3-1-1-
جدول زندگی تک جنسی
.........................................................................................................................
20
2-3-1-2-
جدول زندگی دو جنسی
............................................................................................................................
23
2-4-
سنجش فعالیت آنزیمهای گوارشی
....................................................................................................................
25
2-4-1- تهیهی عصارهی آنزیمی از رودهی میانی لارو H. armigera ................................................................. 25
2-4-2-
تهیهی بافر
......................................................................................................................................................
27
2-4-3-
سنجش فعالیت پروتئازی
...............................................................................................................................
27
2-11-
سنجش فعالیت آمیلازی
..................................................................................................................................
27
2-5-
تجزیه آماری دادهها
.............................................................................................................................................
28
2-13- تجزیه کلاستر فعالیت آنزیمهای گوارشی رودهی میانی لارو H. armigera ........................................... 29
فصل سوم نتایج
3-1- پارامترهای زیستی H. armigera روی هفت رقم لوبیا ............................................................................ 31
3-1-1-
طول دورهی مراحل زیستی نابالغ
.................................................................................................................
31
3-1-2-
طول دورهی تخمریزی، باروری روزانه و باروری کل
..................................................................................
33
3-1-3- طول عمر و طول دورهی زندگی حشرات کامل و نسبت جنسی ............................................................... 35
3-1-4-
پارامترهای جدول زندگی
................................................................................................................................
36
3-1-4-1- پارامترهای جدول زندگی به دست آمده از جدول زندگی تک جنسی (Female-based life table)39
3-1-4-2- پارامترهای جدول زندگی به دست آمده از جدول زندگی دو جنسی (Age-stage, two-sex life table) 39
3-1-5-
پارامترهای تولیدمثلی
......................................................................................................................................
47
3-1-6- پارمترهای رشد جمعیت (حاصل از جدول زندگی تک جنسی و دو جنسی) .............................................. 48
3-2-
تعیین فعالیت آنزیمی
...........................................................................................................................................
52
3-2-1- فعالیت پروتئولیتیکی لاروهای H. armigera ....................................................................................... 52
3-2-2- فعالیت آمیلولیتیکی لاروهای H. armigera ......................................................................................... 52
3-3- تجزیه کلاستر پارامترهای زیستی و فعالیت آنزیمهای گوارشی عصارهی رودهی میانی لاروهای H. armigera 55
فصل چهارم بحث
4-1- پارامترهای زیستی H. armigera روی ارقام مختلف لوبیا ............................................................................ 57
4-1-1-
دورهی رشدی قبل از بلوغ
.............................................................................................................................
57
4-1-2- دوره تخم ریزی و میزان باروری و طول عمر حشرات بالغ H. armigera ............................................. 58
4-1-3- پارامترهای تولیدمثلی H. armigera ......................................................................................................... 59
4-1-4- جدول زندگی (پارامترهای رشد جمعیت) تک جنسی و دوجنسی .............................................................. 61
4-2- تعیین فعالیت آنزیمی H. armigera روی ارقام مختلف لوبیا ...................................................................... 64
4-2-1- فعالیت پروتئولیتیک کل .................................................................................. 65
4-2-2-
فعالیت آمیلولیتیک کل
..................................................................................................................................
66
4-3- تجزیه کلاستر پارامترهای زیستی و فعالیت آنزیمهای گوارشی پروتئاز کل و آمیلاز H. armigera ...67
4-4-
نتیجهگیری نهایی
................................................................................................................................................
68
4-5-
پیشنهادات
............................................................................................................................................................
69
منابع.
................................................................................................................................................................................
70